Biyaha qumbaha, oo ah dareere saafi ah oo laga helo gudaha qumbaha. Biyaha qumbaha waxa ay leeyihiin dhadhan yar oo macaan, ama dhadhan nafaqo leh, waxaana ku yar sonkorta iyo kalooriyooyinka.
Biyaha qumbaha waxay leeyihiin qiyaastii 50-60 kalori 8 wiqiyadood ama 1 koob. Biyaha qumbaha ayaa haraadka ugu dambeeya eeku haya kabiinaya hadaad cunto. Dareerahan saafiga ah waxa ka buuxa nafaqooyin keena faa’iidooyin caafimaad oo kala duwan.
Sidoo kale in maqaarka si toos ah loo mariyo biyaha qumbaha ayaa kaa caawin kara la dagaalanka finanka.
Hal koob qumbaha (240 ml) ayaa ka kooban 60 kalori, iyo sidoo kale
- Karbohaydrayt: 15 garaam
- Sonkor: 8 garaam
- Calcium: 4% (DV)
- Magnesium: 4% ee DV
- Fosfooraska: 2% ee DV
- Potassium: 15% DV
Faa’idooyinka Biyaha Qumbaha
• Ka hortagga dhagaxaanta kelyaha: Maraykanka 11% ragga iyo 6% dumarka ayaa leh dhagaxaan kelyaha ugu yaraan hal mar noloshooda, sida laga soo xigtay Machadka Qaranka ee Sonkorowga iyo Cudurada dheef-shiidka iyo kelyaha. Joogista fuuqbaxa ayaa fure u ah ka hortagga iyaga. Smith ayaa sheegay in cabbitaanka biyaha qumbaha, oo qayb ka ah cunto dheeli tiran, ay ku siin karaan xoogaa nafis ah oo kaa caawin kara nadiifinta nidaamkaaga.
Daraasad 2018 ah ayaa muujisay in biyaha qumbaha ay kordhiyeen ka saarista potassium, chloride iyo citrate ee kaadida.
• Daraasad 2013 ah oo lagu sameeyay jiirarka leh dhagxaan kelyaha, biyaha qumbaha waxay ka hortageen kirismaska inay ku dhegaan kelyaha iyo qaybaha kale ee kaadi mareenka. Waxa kale oo ay hoos u dhigtay tirada crystals ee ka samaysan kaadida
• Waxay ka caawisaa dhimista miisaanka.
• Waxay wanaajisaa dheefshiidka
• Waxay la dagaalamaan daalka iyo waxay soo celiyan tamarta jidhka
• Waxay hoos u dhigtaa cadaadiska dhiigga.
• Waxay xoojisaa caafimaadka wadnaha: Daraasad hore oo laga soo bilaabo 2008 cilmi-baarayaashu waxay ku quudiyeen jiirka cunto qani ku ah dufanka iyo kolestaroolka.Waxa kale oo ay quudiyeen hal koox qiyaaso badan oo biyo qumbaha ah (4 ml 100 garaam ee miisaanka jidhka). 45 maalmood ka dib, kooxda biyaha qumbaha waxay hoos u dhigeen kolestaroolka iyo heerarka triglyceride ee la mid ah saameynta daawada statin ee loo isticmaalo hoos u dhigista kolestaroolka.
• Waxay u fiican yihiin tahay maqaarka.
• Waxay faa’ido u leeyihiin jimicsiga: Biyaha qumbaha ayaa laga yaabaa inay yihiin cabitaanka ugu fiican ee dib u soo celinta fuuq-celinta iyo buuxinta electrolytes lumay inta lagu jiro jimicsiga.
Dhab ahaantii hal daraasad yar oo 2014 ah oo ka soo baxday Brazil ayaa ogaatay in biyaha qumbaha ay hagaajiyeen awoodda jimicsiga si ka fiican biyaha Caadiga ah ama cabitaanka isboortiga inta lagu jiro watiga kulaylaha.
Wadamada badan aadbaa loo isticmaala qumbaha, badana waxa isticmaala ciyaartoyada Iyo dadka kaleba, Sido kale waxa lahelaa iyago laso warshadeeyay oo caagadu ku jira.
Fiiro gaar ah.
- Hadii aad leedahay kelyo xanuun, wadna xanuun, beer xanuun subagow, pataasiyaadtada oo yar, ama aad tahay hooyo uur leh Inta aanad isticmaalin biyaha qumbaha kala tasho dhakhtar.
والعلم عند الله.
W/Q: Abdirashid Mohamed Kaahin (Dr-Dalab)